อาการแพ้อาหาร (Food Allergy) เป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยในทุกช่วงวัย โดยเฉพาะในเด็กเล็ก หากไม่รับมืออย่างถูกวิธี อาจ ส่งผลร้ายแรงถึงชีวิต ได้ การทำความเข้าใจ อาการ สาเหตุ และการป้องกัน อย่างถูกต้องจึงเป็นเรื่องจำเป็นอย่างยิ่ง
✅ แพ้อาหารคืออะไร?
แพ้อาหาร คือ ภาวะที่ระบบภูมิคุ้มกันตอบสนองต่อโปรตีนในอาหารบางชนิดผิดปกติ ร่างกายจะมองว่าเป็นสิ่งแปลกปลอม ทำให้เกิดอาการผิดปกติต่างๆ เช่น:
-
ผื่น ลมพิษ คันตามตัว
-
ปากบวม คอบวม
-
คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย
-
หายใจลำบาก หรือ ภาวะช็อกจากการแพ้ (Anaphylaxis)
🔍 สาเหตุหลักของการแพ้อาหาร
อาหารที่มักเป็นสาเหตุของอาการแพ้ ได้แก่:
-
ถั่วลิสง และถั่วเปลือกแข็งอื่นๆ
-
นมวัว
-
ไข่
-
อาหารทะเล เช่น กุ้ง ปู หอย
-
ข้าวสาลี (กลูเตน)
-
ถั่วเหลือง
ปัจจัยเสี่ยงที่เพิ่มโอกาสแพ้อาหาร เช่น พันธุกรรม ภูมิแพ้ชนิดอื่น หรือการสัมผัสอาหารนั้นตั้งแต่เด็ก
🛡️ วิธีป้องกันและดูแลเมื่อแพ้อาหาร
-
อ่านฉลากอาหาร อย่างละเอียดเสมอ
-
หลีกเลี่ยงอาหารที่สงสัยว่าแพ้
-
แจ้งร้านอาหารหรือโรงเรียนล่วงหน้า
-
พก ยาฉีดอะดรีนาลีน (Epinephrine) ติดตัวหากมีประวัติแพ้รุนแรง
-
เข้ารับคำปรึกษาจากแพทย์เฉพาะทางภูมิแพ้เพื่อทดสอบและวินิจฉัย
📌 หมายเหตุ: ผู้ที่มีอาการแพ้รุนแรง ควรมี แผนปฏิบัติฉุกเฉิน และแจ้งผู้ใกล้ชิดให้ทราบเสมอ
🌐 ข้อมูลจากแหล่งทางการ
สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเรื่องการแพ้อาหารและแนวทางการดูแล สามารถดูได้ที่เว็บไซต์ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
https://www.anamai.moph.go.th (ลิงก์ออกไปยังหน่วยงานราชการ)
❓Q&A คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับแพ้อาหาร
Q: แพ้อาหารแตกต่างจากอาหารไม่ย่อยหรือไม่ถูกกับอาหารอย่างไร?
A: ต่างกันโดยสิ้นเชิง แพ้อาหารเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกัน ส่วนอาหารไม่ย่อยเป็นปัญหาเกี่ยวกับระบบย่อยอาหาร เช่น ท้องอืด แน่นท้อง
Q: เด็กที่แพ้อาหารตอนเด็ก เมื่อโตขึ้นจะหายไหม?
A: เด็กบางคนหายได้ โดยเฉพาะแพ้นมวัวหรือไข่ แต่บางรายโดยเฉพาะแพ้ถั่วลิสง อาจคงอยู่ตลอดชีวิต ควรได้รับการติดตามจากแพทย์
Q: วิธีตรวจสอบว่าแพ้อาหารชนิดไหน?
A: ตรวจด้วยการเจาะเลือด (IgE) หรือทดสอบผิวหนัง (Skin Prick Test) ภายใต้การดูแลของแพทย์เฉพาะทาง