พยาธิใบไม้ในตับ การป้องกันพยาธิใบไม้รู้ก่อนจะไม่พลาด 5 พยาธิ?
โรคพยาธิใบไม้ในตับ เกิดจาก ยารักษาพยาธิใบไม้ในตับ พยาธิใบไม้ในตับ อาการ พยาธิใบไม้ในตับ รักษา พยาธิใบไม้ในตับ ภาษาอังกฤษ พยาธิใบไม้ในตับคน โรค
เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ คือ วัสดุ อุปกรณ์ ในรูปแบบต่างๆ ที่นำมาใช้เป็นสื่อเพื่อการศึกษาการสำรวจ การเก็บรวบรวม การบันทึก การวิเคราะห์ข้อมูล ตลอดจนใช้เป็นสื่อในการเผยแพร่ข้อมูลทางภูมิศาสตร์
นี่คือเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ 10 ชนิดที่ใช้ในการจัดการและวิเคราะห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์
ซอฟต์แวร์ GIS เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการจัดการและวิเคราะห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์
GPS เป็นระบบที่ใช้ในการระบุตำแหน่งของวัตถุในพื้นที่
ดาวเทียม เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการสร้างแผนที่ดิจิทัล
สนามแม่เหล็ก เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการวัดและระบุทิศทางของแผนที่
LiDAR เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการสร้างแผนที่ดิจิทัลโดยใช้การส่องแสง
ความละเอียดสูงทางภูมิศาสตร์ (High-Resolution Imaging) เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการสร้างแผนที่ดิจิทัลโดยใช้ภาพถ่ายทางอากาศ
ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Geographic Information System Database) เป็นระบบที่ใช้ในการจัดเก็บข้อมูลทางภูมิศาสตร์
เซนเซอร์ เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการวัดและเก็บข้อมูลภูมิศาสตร์
ฐานข้อมูลแผนที่ เป็นฐานข้อมูลที่ใช้ในการจัดเก็บและเรียกใช้ข้อมูลแผนที่
โดรน เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการสร้างแผนที่ดิจิทัลโดยใช้การบินและการถ่ายภาพ
เครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีประโยชน์มากมายในหลายด้าน ดังนี้
การวางแผนการใช้ที่ดิน เครื่องมือ GIS ช่วยให้ผู้ใช้สามารถวางแผนการใช้ที่ดินในสถานที่ต่างๆได้อย่างเหมาะสม โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่น ปริมาณน้ำฝน เขตชนบท ความสามารถในการเพาะปลูก และการแบ่งแยกโซนการใช้ที่ดิน
การตรวจสอบการตั้งโครงการ เครื่องมือ GIS ช่วยให้ผู้วางแผนสามารถตรวจสอบความเหมาะสมของโครงการก่อสร้าง โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่น พื้นที่ที่เหมาะสม สภาพภูมิประเทศ และแรงงานที่พร้อมใช้งาน
การวิเคราะห์สภาพแวดล้อม เครื่องมือ GIS ช่วยให้ผู้ใช้สามารถวิเคราะห์สภาพแวดล้อมได้อย่างรวดเร็ว โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่น ระดับน้ำในแม่น้ำ ภูมิประเทศ และพื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อภัยธรรมชาติ
การวิเคราะห์ข้อมูลธุรกิจ เครื่องมือ GIS ช่วยให้ผู้ใช้สามารถวิเคราะห์ข้อมูลธุรกิจได้อย่างละเอียด โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่น ปริมาณการขนส่งสินค้า ตำแหน่งของลูกค้า
การวิเคราะห์ข้อมูลการท่องเที่ยว เครื่องมือ GIS ช่วยให้ผู้ใช้สามารถวิเคราะห์ข้อมูลการท่องเที่ยวได้อย่างละเอียด โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่น แหล่งท่องเที่ยว และเส้นทางการเดินทาง
การวิเคราะห์ภัยพิบัติ เครื่องมือ GIS ช่วยให้ผู้ใช้สามารถวิเคราะห์ภัยพิบัติได้อย่างรวดเร็ว โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่น พื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อภัยพิบัติ และสถานที่เกี่ยวกับการจัดการภัยพิบัติ
การวิเคราะห์สุขภาพ เครื่องมือ GIS ช่วยให้ผู้ใช้สามารถวิเคราะห์สถานการณ์สุขภาพได้อย่างละเอียด โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่น พื้นที่ที่มีการระบาดของโรค และสถานที่ที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ
การวิเคราะห์การจัดการทรัพยากรน้ำ เครื่องมือ GIS ช่วยให้ผู้ใช้สามารถวิเคราะห์การจัดการทรัพยากรน้ำได้อย่างเหมาะสม โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่น พื้นที่ที่มีปัญหาด้านน้ำ และแหล่งน้ำที่เหมาะสม
การวิเคราะห์การขนส่ง เครื่องมือ GIS ช่วยให้ผู้ใช้สามารถวิเคราะห์การขนส่งได้อย่างละเอียด โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่น เส้นทางการขนส่งสินค้า และโครงข่ายการขนส่ง
เครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีหลากหลายชนิด แต่โดยทั่วไปแล้ว เครื่องมือทางภูมิศาสตร์จะประกอบไปด้วยซอฟต์แวร์ ฮาร์ดแวร์ และฐานข้อมูล โดยส่วนสำคัญของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ได้แก่
ซอฟต์แวร์ GIS ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการจัดการและวิเคราะห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ ซึ่งมีหลายโปรแกรม เช่น ArcGIS, QGIS, GRASS GIS และ Google Earth
GPS เครื่องมือที่ใช้ในการระบุตำแหน่งของวัตถุในพื้นที่ โดยใช้สัญญาณจากดาวเทียม
ดาวเทียม เครื่องมือที่ใช้ในการสร้างแผนที่ดิจิทัล โดยใช้ภาพจากดาวเทียมเพื่อสร้างภาพถ่ายและแผนที่
สนามแม่เหล็ก เครื่องมือที่ใช้ในการวัดและระบุทิศทางของแผนที่ โดยใช้การวัดแรงสนามแม่เหล็กที่เกิดจากโลก
LiDAR เครื่องมือที่ใช้ในการสร้างแผนที่ดิจิทัลโดยใช้การส่องแสง โดยอาศัยการส่องแสงเลเซอร์
ความละเอียดสูงทางภูมิศาสตร์ (High-Resolution Imaging) เครื่องมือที่ใช้ในการสร้างแผนที่ดิจิทัลโดยใช้ภาพถ่ายทางอากาศที่มีความละเอียดสูง
ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Geographic Information System) แบบออนไลน์ ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ที่ใช้งานผ่านอินเทอร์เน็ต เช่น Google Maps, Bing Maps, OpenStreetMap
วิธีใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ขึ้นอยู่กับชนิดของเครื่องมือ แต่โดยทั่วไปแล้ว วิธีการใช้งานเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ประกอบด้วย
การระบุตำแหน่งของวัตถุในพื้นที่ โดยใช้ GPS หรือโปรแกรม GIS เพื่อแปลงค่าพิกัดเป็นพิกัดบนแผนที่
การสร้างแผนที่ดิจิทัล โดยใช้ซอฟต์แวร์ GIS หรือภาพถ่ายดาวเทียม
การวิเคราะห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ โดยใช้ซอฟต์แวร์ GIS เพื่อวิเคราะห์และจัดการข้อมูลทางภูมิศาสตร์ต่างๆ
การวางแผนการใช้ที่ดิน โดยใช้ซอฟต์แวร์ GIS เพื่อวิเคราะห์และวางแผนการใช้ที่ดินให้เหมาะสม
การวิเคราะห์ข้อมูลธุรกิจ โดยใช้ซอฟต์แวร์ GIS เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลธุรกิจและแผนที่
การวิเคราะห์สภาพแวดล้อม โดยใช้ซอฟต์แวร์ GIS เพื่อวิเคราะห์สภาพแวดล้อมต่างๆ และความเสี่ยงต่อไปนี้ของพื้นที่
การวิเคราะห์สิ่งแวดล้อมทางภูมิศาสตร์ โดยใช้ซอฟต์แวร์ GIS เพื่อวิเคราะห์สิ่งแวดล้อมและกิจกรรมที่ส่งผลต่อสิ่งแวดล้อม
การวิเคราะห์ข้อมูลการท่องเที่ยว โดยใช้ซอฟต์แวร์ GIS เพื่อวิเคราะห์และจัดการข้อมูลการท่องเที่ยว เช่น แหล่งท่องเที่ยว และเส้นทางการเดินทาง
การวิเคราะห์ข้อมูลภัยพิบัติ โดยใช้ซอฟต์แวร์ GIS เพื่อวิเคราะห์และจัดการข้อมูลภัยพิบัติ เช่น พื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อภัยพิบัติ และสถานที่เกี่ยวกับการจัดการภัยพิบัติ
การวิเคราะห์สุขภาพ โดยใช้ซอฟต์แวร์ GIS เพื่อวิเคราะห์สถานการณ์สุขภาพ เช่น พื้นที่ที่มีการระบาดของโรค และสถานที่ที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ
การใช้งานเครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีขั้นตอนการใช้งานที่แตกต่างกันไปตามชนิดของเครื่องมือ ซึ่งสามารถเรียนรู้การใช้งานได้จากคู่มือหรือคอร์สออนไลน์ที่เกี่ยวกับเครื่องมือที่เราต้องการใช้งาน
เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ประกอบไปด้วยหลายชนิด เช่น ซอฟต์แวร์ GIS, GPS, ดาวเทียม, สนามแม่เหล็ก, LiDAR, ความละเอียดสูงทางภูมิศาสตร์, ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์แบบออนไลน์ และฮาร์ดแวร์ทางภูมิศาสตร์ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีประโยชน์ในการวิเคราะห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ เช่น การวางแผนการใช้ที่ดิน การวิเคราะห์สภาพแวดล้อม การวิเคราะห์ข้อมูลการท่องเที่ยว การวิเคราะห์ข้อมูลธุรกิจ และการวิเคราะห์สิ่งแวดล้อม วิธีการใช้งานเครื่องมือทางภูมิศาสตร์แตกต่างกันไปตามชนิดของเครื่องมือ แต่สามารถเรียนรู้การใช้งานได้ผ่านคู่มือหรือคอร์สออนไลน์ที่เกี่ยวกับเครื่องมือที่เราต้องการใช้งาน
นี่คือเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ 20 ชนิดที่ใช้ในการจัดการและวิเคราะห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์
ซอฟต์แวร์ GIS เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการจัดการและวิเคราะห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์
GPS เป็นระบบที่ใช้ในการระบุตำแหน่งของวัตถุในพื้นที่
ดาวเทียม เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการสร้างแผนที่ดิจิทัล
สนามแม่เหล็ก เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการวัดและระบุทิศทางของแผนที่
LiDAR เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการสร้างแผนที่ดิจิทัลโดยใช้การส่องแสง
ความละเอียดสูงทางภูมิศาสตร์ (High-Resolution Imaging) เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการสร้างแผนที่ดิจิทัลโดยใช้ภาพถ่ายทางอากาศ
ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Geographic Information System Database) เป็นระบบที่ใช้ในการจัดเก็บข้อมูลทางภูมิศาสตร์
เซนเซอร์ เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการวัดและเก็บข้อมูลภูมิศาสตร์
ฐานข้อมูลแผนที่ เป็นฐานข้อมูลที่ใช้ในการจัดเก็บและเรียกใช้ข้อมูลแผนที่
โดรน เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการสร้างแผนที่ดิจิทัลโดยใช้การบินและการถ่ายภาพ
SONAR เครื่องมือที่ใช้สำหรับส่องหาวัตถุใต้น้ำโดยใช้เสียง
RADAR เครื่องมือที่ใช้สำหรับตรวจหาวัตถุโดยการส่งสัญญาณคลื่นไปเจาะและตรวจจับกลับมา
Hyperspectral Imaging เครื่องมือที่ใช้สำหรับการแยกแยะสิ่งของและการวิเคราะห์ภาพด้วยสเปกตรัมแสงที่มีความละเอียดสูง
Thermal Imaging เครื่องมือที่ใช้วิเคราะห์ภาพต่างๆ โดยใช้การส่งรังสีอินฟราเรด (IR)
Magnetic Resonance Imaging (MRI) เครื่องมือที่ใช้ในการตรวจสอบสารเคมีในร่างกายโดยใช้เสียงและสนามแม่เหล็ก
Global Navigation Satellite System (GNSS) เครื่องมือที่ใช้สำหรับระบุตำแหน่งทางภูมิศาสตร์โดยใช้สัญญาณจากดาวเทียม
Bathymetric LiDAR เครื่องมือที่ใช้วัดความลึกของน้ำโดยใช้เลเซอร์
Digital Elevation Models (DEM) เครื่องมือที่ใช้สร้างแผนที่ดิจิทัลที่แสดงความสูงของพื้นที่
Automated Vehicles เครื่องมือที่ใช้ในการสำรวจและตรวจสอบพื้นที่โดยไม่ต้องมีมนุษย์คอยควบคุม
Unmanned Aerial Vehicles (UAVs) เครื่อมือทางภูมิศาสตร์อีกหนึ่งชนิดที่ใช้ในงานทางภูมิศาสตร์ คือ Mobile Mapping System (MMS) ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการบันทึกและสแกนภาพของถนนและทางเดินเท้าโดยใช้สมาร์ทโฟน แท็บเล็ต หรือกล้องถ่ายรูปที่ติดบนรถยนต์ ซึ่งเครื่องมือชนิดนี้สามารถใช้ได้ในการสร้างแผนที่ของเมือง และช่วยในการวิเคราะห์การจราจรในเมืองได้ง่ายขึ้น นอกจากนี้ ยังมีเครื่องมือทางภูมิศาสตร์อื่นๆ อีกมากมายที่ใช้ในงานทางภูมิศาสตร์ต่างๆ ซึ่งสามารถเรียนรู้เพิ่มเติมได้จากคอร์สออนไลน์หรือคู่มือที่เกี่ยวกับเครื่องมือทางภูมิศาสตร์นั้นๆ
เครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีหลายประเภท โดยจะแบ่งออกเป็นประเภทตามการใช้งานและการวิเคราะห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ โดยสามารถจัดแบ่งได้ดังนี้
ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Geographic Information System – GIS) เครื่องมือที่ใช้สำหรับเก็บข้อมูลทางภูมิศาสตร์และการวิเคราะห์ข้อมูล
ดาวเทียม (Satellite) เครื่องมือที่ใช้สำหรับสร้างภาพจากดาวเทียมของโลก เช่น ภาพดาวเทียม Google Earth
ระบบนำทางด้วยดาวเทียม (Global Positioning System – GPS) เครื่องมือที่ใช้สำหรับติดตามตำแหน่งและนำทาง
LiDAR เครื่องมือที่ใช้สำหรับสร้างและวัดภาพพื้นผิวโดยใช้เลเซอร์
ความละเอียดสูงทางภูมิศาสตร์ (High-resolution imagery) เครื่องมือที่ใช้สำหรับสร้างภาพขนาดใหญ่ที่มีความละเอียดสูง
สนามแม่เหล็ก (Magnetometer) เครื่องมือที่ใช้วัดแรงดันของสนามแม่เหล็กในโลก
ซาวเวียน (Sonic and Seismic) เครื่องมือที่ใช้สำหรับวิเคราะห์ระบบดินสอดแนม และการส่องสิ่งของใต้ดิน
ซาวด์เมทริกซ์ (Sound Metrics) เครื่องมือที่ใช้สำหรับวิเคราะห์รูปแบบพื้นที่ใต้น้ำ
ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์แบบออนไลน์ (Web GIS) เครื่องมือที่ใช้สำหรับการจัดการข้อมูลทางภูมิศาสตร์ผ่านเว็บไซต์
ซอฟต์แวร์การวิเคราะห์และจัดการภาพดาวเทียม (Remote Sensing software) เครื่องมือที่ใช้สำหรับการวิเคราะห์และจัดการภาพดาวเทียม
SONAR เครื่องมือที่ใช้สำหรับส่องหาวัตถุใต้น้ำโดยใช้เสียง
RADAR เครื่องมือที่ใช้สำหรับตรวจหาวัตถุโดยการส่งสัญญาณคลื่นไปเจาะและตรวจจับกลับมา
Hyperspectral Imaging เครื่องมือที่ใช้สำหรับการแยกแยะสิ่งของและการวิเคราะห์ภาพด้วยสเปกตรัมแสงที่มีความละเอียดสูง
Thermal Imaging เครื่องมือที่ใช้วิเคราะห์ภาพต่างๆ โดยใช้การส่งรังสีอินฟราเรด (IR)
Magnetic Resonance Imaging (MRI) เครื่องมือที่ใช้ในการตรวจสอบสารเคมีในร่างกายโดยใช้เสียงและสนามแม่เหล็ก
Global Navigation Satellite System (GNSS) เครื่องมือที่ใช้สำหรับระบุตำแหน่งทางภูมิศาสตร์โดยใช้สัญญาณจากดาวเทียม
Bathymetric LiDAR เครื่องมือที่ใช้วัดความลึกของน้ำโดยใช้เลเซอร์
Digital Elevation Models (DEM) เครื่องมือที่ใช้สร้างแผนที่ดิจิทัลที่แสดงความสูงของพื้นที่
Automated Vehicles เครื่องมือที่ใช้ในการสำรวจและตรวจสอบพื้นที่โดยไม่ต้องมีมนุษย์คอยควบคุม
Unmanned Aerial Vehicles (UAVs) เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่มีการส่งขึ้นอากาศได้ ซึ่งสามารถใช้ในการสำรวจพื้นที่และบันทึกภาพถ่ายทางภูมิศาสตร์ได้
Mobile Mapping System (MMS) เครื่องมือที่ใช้ในการบันทึกและสแกนภาพของถนนและทางเดินเท้าโดยใช้สมาร์ทโฟน แท็บเล็ต หรือกล้องถ่ายรูปที่ติดบนรถยนต์
Real-time Kinematic (RTK) GPS เครื่องมือที่ใช้สำหรับการวัดตำแหน่งโดยใช้สัญญาณ GPS แบบ real-time ซึ่งให้ความแม่นยำสูงกว่า GPS ปกติ
Geographic Information Science (GISc) เครื่องมือที่ใช้สำหรับการวิเคราะห์และการจัดการข้อมูลทางภูมิศาสตร์โดยใช้ทฤษฎีและเทคโนโลยีจากวิทยาการคอมพิวเตอร์
Land Surveying Equipment เครื่องมือที่ใช้สำหรับการวัดและการบันทึกข้อมูลทางภูมิศาสตร์บนพื้นที่
Unmanned Surface Vehicles (USVs) เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่มีการส่งลงสู่น้ำ เพื่อสำรวจและบันทึกข้อมูลทางภูมิศาสตร์ในแหล่งน้ำ
โดยเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ทั้งหมดนี้มีประโยชน์มากในงานทางภูมิศาสตร์ และมีการนำมาใช้ในหลากหลายสาขาของวิชาภูมิศาสตร์ เช่น การวิเคราะห์ข้อมูลภูมิศาสตร์เพื่อการวางแผนที่ การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อวางแผนการใช้ที่ดิน การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อวางแผนการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อวิเคราะห์สภาพแวดล้อม การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อปรับปรุงการจัดการเครื่องมือและระบบการจัดการและการวางแผนสิ่งก่อสร้าง การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อตรวจสอบและเพิ่มประสิทธิภาพของระบบการจัดการน้ำและการเกษตร และอื่นๆ อีกมากมาย ดังนั้น เครื่องมือทางภูมิศาสตร์เป็นเครื่องมือที่สำคัญและจำเป็นสำหรับการวิเคราะห์และวางแผนในงานทางภูมิศาสตร์ในปัจจุบัน
เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ (Geographic Information System GIS) คือ ระบบคอมพิวเตอร์ที่ใช้ในการรวมข้อมูลภูมิศาสตร์ และการวิเคราะห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ เพื่อให้เกิดข้อมูลที่มีความสมบูรณ์และเป็นระบบ เช่น แผนที่ดิจิทัล ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ และการแสดงข้อมูลทางภูมิศาสตร์ต่างๆ เช่น ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม การแผนงานทางการเงิน การวิเคราะห์ทางการประมง และอื่นๆ โดยเครื่องมือ GIS จะประกอบไปด้วยซอฟต์แวร์ ฮาร์ดแวร์ และฐานข้อมูลเพื่อช่วยในการจัดการและประมวลผลข้อมูลทางภูมิศาสตร์ให้เป็นระบบที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น
เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ จำแนกตามหน้าที่หลักของการใช้งานได้ 2 ประเภท ดังนี้
ประเภทที่ 1 เครื่องมือที่ทำหน้าที่เป็นสื่อ ความรู้ ทางภูมิศาสตร์
สื่อความรู้ทางภูมิศาสตร์ หมายถึง วัสดุ อุปกรณ์ หรือเทคโนโลยีต่างๆ ที่ทำหน้าที่เผยแพร่ให้ความรู้ สำหรับการศึกษาเรียนรู้ทางภูมิศาสตร์ อาจอยู่ในรูปของตัวหนังสือ รูปภาพ แผนภูมิ แบบจำลอง สื่อดิจิทัล เสียง และภาพเคลื่อนไหวต่างๆ ตัวอย่างเครื่องมือเหล่านี้ เช่น
ประเภทที่ 2 เครื่องมือที่ทำหน้าที่เป็นสื่อ เก็บรวบรวม ข้อมูลทางภูมิศาสตร์
สื่อเก็บรวบรวมข้อมูลทางภูมิศาสตร์ หมายถึง วัสดุ อุปกรณ์ หรือเทคโนโลยีต่างๆ ที่ทำหน้าที่เพื่อสำรวจ ตรวจวัด บันทึก เก็บรวบรวม และวิเคราะห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ ตัวอย่างเครื่องมือเหล่านี้ เช่น
แผนที่ คือ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่มีความสำคัญต่อการเรียนวิชาภูมิศาสตร์เป็นอย่างมากเนื่องจากการเรียนวิชานี้ต้องกล่าวถึงสถานที่ที่มีขนาดต่างกัน ทั้งที่เป็นธรรมชาติและสิ่งที่มุนษย์สร้างขึ้น ตลอดจนปรากฏการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นบนพื้นผิวโลก และสิ่งที่จะสามารถนำมาใช้อธิบายสภาพพื้นที่ สถานที่ได้ดีที่สุด คือ แผนที่
1.ความหมายของแผนที่
พจนานุกรมศัพท์ทางภูมิศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสถานได้ให้ความหมายของแผนที่ไว้ว่า “แผนที่ หมายถึง สื่อรูปแบบหนึ่งที่ถ่ายทอดข้อมูลของโลกในรูปกราฟิก โดยการย่อส่วนให้เล็กลงด้วยมาตราส่วนขนาดต่างๆ และเส้นโครงแผนที่แบบต่างๆ ให้เข้าใจตรงตามวัตถุประสงค์ด้วยการใช้สัญลักษณ์” ดังนั้น จึงกล่าวไว้ว่า แผนที่เป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นเพื่อแสดงลักษณะของพื้นผิวโลก และสิ่งที่ปรากฏอยู่บนพื้นผิวโลก และสิ่งที่ปรากฏอยู่บนพื้นผิวโลก ทั้งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น ด้วยการย่อส่วนให้มีขนาดเล็กลงตามอัตราส่วนที่ต้องการและใช้สัญลักษณ์แทนสิ่งต่างๆ ที่มีอยู่จริงบนผิวโลก ทั้งนี้จะคงความเหมือนจริงทั้งขนาด รูปร่าง ทิศทาง และตำแหน่งที่ตั้งไว้
2.แผนที่โดยทั่วไปแบ่งออกเป็น กี่ชนิด อะไรบ้าง
แผนที่สามารถแบ่งออกได้หลายชนิดหลายลักษณะ ขึ้นอยู่กับว่าใช้อะไรเป็นเกณฑ์ในการแบ่ง ทั้งนี้โดยทั่วไปนิยมแบ่งเป็น 2 ชนิด คือ
แผนที่ภูมิประเทศแสดงความสูงต่ำของผิวโลกด้วยเส้นชั้นความสูง (contour line) และหมุดระดับ (bench mark) จัดทำโดยกรมแผนที่ทหาร แผนที่ภูมิประเทศที่ใช้กันมากมี 2 มาตราส่วน ได้แก่ แผนที่มาตราส่วนเล็ก คือ มาตราส่วน 1 250,000 และแผนที่มาตราส่วนใหญ่ คือ มาตราส่วน 1 50,000 เนื่องจากแผนที่ภูมิประเทศทั้งสองมาตราส่วนจัดทำขึ้นจากข้อมูลที่ได้มาจากรูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียม จึงได้ข้อมูลที่ปรากฏอยู่บนพื้นผิวโลกที่ถูกต้องและทันสมัย มีจุดพิกัดภูมิศาสตร์อ้างอิงได้ จึงเป็นแผนที่ที่มีความนิยมใช้ในงานสาขาอื่นๆ เช่น การสร้างถนน การสร้างเขื่อน การสร้างเมืองใหม่ การป้องกันอุทกภัย เป็นต้น
ส่วนแผนที่เฉพาะเรื่องที่มีลักษณะเชิงวิชาการ เช่น แผนที่ชุดดิน แผนที่การใช้ประโยชน์ที่ดิน แผนที่ธรณีวิทยาและแหล่งแร่ อาจทำเป็นแผนที่มาตราส่วน 1 100,000 หรือ 1 50,000 แต่พื้นที่เฉพาะเรื่องบางชนิดที่ต้องการแสดงเฉพาะพื้นที่ขนาดเล็ก เช่น ทรัพยากรธรรมชาติในตำบลหรือหมู่บ้านอาจจะมีการจัดทำแผนที่มาตราส่วนใหญ่ได้
เนื่องจากแผนที่เฉพาะเรื่องมีความหลากหลายชนิดมาก จึงได้นำเสนอตัวอย่างเพียงบางชนิด ดังนี้
3.องค์ประกอบแผนที่
องค์ประกอบของแผนที่ โดยส่วนมากแบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่ สิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติเช่น ภูมิประเทศในรูปแบบต่างๆ อย่างภูเขา ป่าไม้ ทะเล เเม่น้ำลำธาร และสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น เช่น เมืองต่างๆ เส้นทางคมนาคม พื้นที่ทำการเกษตร
โดยจะเเบ่งออกเป็นองค์ประกอบที่สำคัญ ดังนี้
4.การอ่านแผนที่
แผนที่เป็นเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่มีความสำคัญต่อการดำเนินชีวิตหลายประการ เช่น ใช้แผนที่ในการเดินทาง การวางแผนการท่องเที่ยว การศึกษาสภาพของพื้นที่เพื่อการป้องกันและแก้ปัญหาภัยพิบัติต่างๆ เป็นต้น ดังนั้น ผู้ใช้หรือผู้ศึกษาแผนที่จึงควรมีความรู้และความเข้าใจองค์ประกอบต่างๆ ของแผนที่ และฝึกฝนการอ่านแผนที่อยู่เสมอ จึงจะสามารถอ่านแผนที่ได้อย่างถูกต้อง รวดเร็ว และนำข้อมูลที่ต้องการจากแผนที่ไปใช้ประโยชน์ได้ตามวัตถุประสงค์
จากแผนที่ภูมิประเทศบริเวณเขาพนมรุ้ง มาตราส่วนเดิม 1 50,000 ของกรมแผนที่ทหาร มีข้อมูลและข่าวสารด้านภูมิลักษณ์ ทั้งสิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและสิ่งที่มุนษย์สร้างขึ้นแสดงด้วยสัญลักษณ์แผนที่ ดังตัวอย่างต่อไปนี้
5.ประโยชน์ของ แผนที่
ประโยชน์ของ แผนที่ แผนที่เป็นเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่มีความจำเป็นสำหรับการศึกษาสภาพแวดล้อมทางภูมิศาสตร์ และเป็นประโยชน์ในการดำเนินกิจกรรมต่างๆ ของมนุษย์ ดังนี้
ลูกโลกจำลอง คือ สิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นเพื่อจำลองลักษณะของโลกแสดงที่ตั้งอาณาเขตพรมแดนของประเทศต่างๆ และลูกโลกจำลองยังสามารถใช้เป็นสื่อในการเรียนการสอนเกี่ยวกับโลกได้เป็นอย่างดี ลูกโลกจำลองแสดงสิ่งต่อไปนี้
1.รูปทรงของโลก
โลกมีรูปทรงกลมคล้ายผลส้ม คือ ตรงบริเวณขั้วโลกทั้งสองยุบราบลงเล็กน้อยและป่องตรงบริเวณศูนย์สูตร โลกมีเส้นผ่านศูนย์กลางที่เส้นศูนย์สูตร ยาว 12,756 กิโลเมตร และมีเส้นผ่านศูนย์กลางจากขั้วโลกเหนือถึงขั้วโลกใต้ยาว 12,714 กิโลเมตร จึงเห็นได้ว่ารูปร่างของโลกไม่เป็นทรงกลมอย่างแท้จริง บนผิวโลกจะมีองค์ประกอบหลัก 2 ส่วน คือ ส่วนที่เป็นพื้นน้ำ ได้แก่ ทะเล มหาสมุทรต่างๆ มีเนื้อที่รวมกัน 375 ล้านตารางกิโลเมตร และส่วนที่เป็นแผ่นดิน ได้แก่ ทวีปและเกาะต่างๆ มีเนื้อที่รวมกัน 150 ล้านตารางกิโลเมตร เมื่อรวมทั้งพื้นน้ำและแผ่นดินแล้ว โลกจะมีเนื้อที่รวมประมาณ 525 ล้านตารางกิโลเมตร โดยคิดสัดส่วนบริเวณผิวของเปลือกโลกจะเป็นพื้นน้ำ 2 ใน 3 ส่วน และส่วนที่เป็นแผ่นดิน 1 ใน 3 ส่วน
ดังนั้น การสร้างลูกโลกจำลองจึงต้องเป็นไปตามสัดส่วนของโลก แต่เนื่องจากเมื่อมีการย่อส่วนเป็นลูกโลกจำลองแล้ว จะพบว่าค่าความยาวของเส้นผ่านศูนย์กลางที่เส้นศูนย์สูตร และจากขั้วโลกเหนือไปยังขั้วโลกใต้ จะมีค่าไม่ต่างกันมากนัก จึงเห็นได้ว่ารูปโลกจำลองมีลักษณะทรงกลม เพราะมีความแตกต่างกันเพียงเล็กน้อย เมื่อเทียบกับขนาดจริงของโลก
2.ข้อมูลที่แสดงบนลูกโลกจำลอง
ลูกโลกจำลองมีหลายแบบตามวัตถุประสงค์ของการแสดง ซึ่งอาจแบ่งได้เป็น 2 แบบ ดังนี้
รูปถ่ายทางอากาศ คือ รูปที่ได้จากการถ่ายทางอากาศ โดยผ่านเลนส์กล้องและฟิล์ม หรือข้อมูลเชิงเลข ซึ่งถ่ายด้วยกล้องที่นำไปในอากาศยาน อันได้แก่ บัลลูน เครื่องบิน เป็นต้น ในสมัยปัจจุบันมีการถ่ายรูปทางอากาศจากยานอวกาศได้ด้วย ปกติการถ่ายรูปทางอากาศจะถ่ายจากเครื่องบินที่มีการวางแผนการบิน และกำหนดมาตราส่วนของแผนที่มาแล้วเป็นอย่างดี กล้องถ่ายรูปทางอากาศคล้ายกับกล้องถ่ายรูปทั่วไปในอดีตแต่มีขนาดใหญ่กว่า เลนส์ยาวกว่า และใช้ฟิล์มขนาดใหญ่ ซึ่งปกติจะมีขนาดประมาณ 24 x 24 เซนติเมตร รูปถ่ายทางอากาศจะให้ข้อมูลที่ค่อนข้างละเอียด นอกจากนี้ รูปถ่ายทางอากาศมีการถ่ายรูปซ้อนทับพื้นที่บนรูปที่ต่อเนื่องกัน จึงสามารถดูเป็นภาพสามมิติ หรือทรวดทรงของผิวโลกได้ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในด้านภูมิศาสตร์
1.ประเภทของรูปถ่ายทางอากาศ
รูปถ่ายทางอากาศ มี 2 ประเภทใหญ่ๆ ตามลักษณะการถ่ายรูปดังนี้
2.หลักการแปลความหมายจากรูปถ่ายทางอากาศ มีหลักการ ดังนี้
3.ประโยชน์ของรูปถ่ายทางอากาศ มีดังนี้
ดาวเทียม คือ วัตถุที่มนุษย์สร้างขึ้นเลียนแบบดาวบริวารของดาวเคราะห์ เพื่อให้โคจรรอบโลกมีอุปกรณ์สำหรับเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับอวกาศและถ่ายทอดข้อมูลนั้นมายังโลก ดาวเทียมที่โคจรรอบโลกใช้เป็นอุปกรณ์โทรคมนาคมด้วย เช่น ถ่ายทอดคลื่นวิทยุและโทรทัศน์ข้ามทวีป หรือใช้ในการบันทึกทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นบนแผ่นดินและผืนน้ำ
ข้อมูลจากดาวเทียม เป็นสัญญาณตัวเลขที่ได้รับ ณ สถานีรับสัญญาณดาวเทียมภาคพื้นดินในประเทศไทยมีสถานีรับสัญญาณดาวเทียมสำรวจทรัพยากร ตั้งอยู่ที่อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี และที่เขตลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร และมีสถานีรับสัญญาณของกรมอุตุนิยมวิทยากระจายตามภูมิภาคของประเทศ เมื่อสถานีรับสัญญาณภาคพื้นดินได้รับข้อมูลตัวเลขที่ส่งมาแล้ว จึงแปลงตัวเลขออกเป็นภาพอีกครั้งหนึ่ง ซึ่งเรียกว่าภาพจากดาวเทียม ที่นำไปแปลความหมายต่อไปได้ในระบบคอมพิวเตอร์สามารถนำข้อมูลตัวเลขมาวิเคราะห์เชิงสถิติเพื่อจัดกลุ่มข้อมูลใหม่ ซึ่งเป็นการแปลความหมายอีกรูปแบบหนึ่งได้
1.ชนิดของดาวเทียม
แบ่งออกได้ดังนี้
2.การแปลความหมายภาพจากดาวเทียม สามารถทำได้ ดังนี้
3.ประโยชน์ของข้อมูลจากจานดาวเทียม ข้อมูลจากดาวเทียมมีประโยชน์ ดังนี้
ตัวอย่างเช่น จากการสำรวจพบว่าในปี พ.ศ. 2516 ไทยมีพื้นที่ป่าไม้ร้อยละ 43.21 ของพื้นที่ประเทศ แต่ในปี พ.ศ. 2536 ลดลงเหลือเพียงร้อยละ 26.02 ของพื้นที่ประเทศ จากข้อมูลนี้จึงทำให้มีการรณรงค์เพื่อรักษาพื้นที่ป่าไม้ให้มากขึ้น เป็นต้น นอกจากนี้ข้อมูลจากดาวเทียมยังใช้ในการศึกษาติดตามการเปลี่ยนแปลงพื้นที่ป่าไม้ โดยเฉพาะป่าต้นน้ำลำธาร สำรวจพื้นที่ป่าที่อุดมสมบูรณ์และป่าเสื่อมโทรมทั่วประเทศ ศึกษาไฟป่า หาพื้นที่ที่เหมาะสำหรับการปลูกสร้างสวนป่าแทนบริเวณที่ถูกบุกรุก
ข้อมูลจากดาวเทียมมีประโยชน์อย่างยิ่งในการป้องกันและเตือนภัยพิบัติ ลดความสูญเสียที่เกิดจากสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลง เช่น การเกิดฝนฟ้าคะนอง การเคลื่อนตัวของพายุ การเกิดน้ำท่วม เป็นต้น ทำให้สามารถวางแผนการช่วยเหลือและฟื้นฟูได้อย่างเหมาะสม
ในปัจจุบันดาวเทียมมีบทบาทมากขึ้นในหลายด้าน ทั้งด้านเศรษฐกิจ ด้านความบันเทิง ด้านการติดต่อสื่อสาร ด้านธรณีวิทยา ด้านกรมอุตุนิยมวิทยา หรือแม้แต่ด้านโทรคมนาคม และดาวเทียมก็ยังถูกพัฒนาต่อไปอย่างไม่หยุดยั้ง จนก้าวไปสู่ระบบอุตสาหกรรมดาวเทียม
ที่มา etcgeography.wordpress.com
นิยาม “เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ (geographic tools) หมายถึง อุปกรณ์ที่ช่วยให้ทราบตำแหน่งที่ตั้ง ขอบเขต ความสัมพันธ์ของข้อมูล ได้อย่างรวดเร็ว ถูกต้อง และทันสมัยอยู่เสมอ สามารถจัดเก็บหรือเรียกใช้ได้อย่างเป็นระบบเป็นประโยชน์ต่อการเดินทางการพัฒนาเศรษฐกิจสังคมการวางแผนการใช้ที่ดินและผังเมือง
ที่มา sainampeung.ac.th
อ่านบทความทั้งหมด >>> pangpond.com
โรคพยาธิใบไม้ในตับ เกิดจาก ยารักษาพยาธิใบไม้ในตับ พยาธิใบไม้ในตับ อาการ พยาธิใบไม้ในตับ รักษา พยาธิใบไม้ในตับ ภาษาอังกฤษ พยาธิใบไม้ในตับคน โรค
ใบกํากับภาษี ใบเสร็จรับเงิน ใบกํากับภาษี บุคคลธรรมดา ใบกํากับภาษีเต็มรูปแบบ คือ ใบกํากับภาษี สรรพากร ใบกํากับภาษี มีอะไรบ้าง ตัวอย่างใบกํากับภาษี บุคคล
10 วิธีการดูแลสุขภาพ การดูแลสุขภาพจิต เคล็ดลับการดูแลสุขภาพพื้นฐาน 12 ข้อ วิธีการดูแลสุขภาพ 20 ข้อ การดูแลสุขภาพของตนเอง การดูแลสุขภาพ มีอะไรบ้าง
เศรษฐกิจพอเพียง ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง หลักเศรษฐกิจพอเพียง เศรษฐกิจพอเพียงมีอะไรบ้าง หลักการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 3 หลักการ คือ เงื่อนไขปรัชญา
กลอนสุภาพ 1 บท กลอนสุภาพ กลอนแปด กลอนสุภาพ 2 บท กลอนสุภาพหมายถึง ตัวอย่างกลอนสุภาพ กลอนสุภาพ 1 บทมีกี่วรรค แผนผังกลอนสุภาพ กลอนดอก
บล็อกเชนคือ บล็อกเชน คือ ข้อใดคือความหมายของคำว่า blockchain blockchain หมายถึงข้อใด blockchain technologies คือ เทคโนโลยีบล็อกเชนเป็นเทคโน