เวียงภูคำ: อดีตราชธานีโบราณแห่งล้านนา ที่ยังมีลมหายใจ
เวียงภูคำ คือหนึ่งในเมืองโบราณสำคัญที่มีบทบาททางประวัติศาสตร์ในยุคเริ่มต้นของอาณาจักรล้านนาไทย ตั้งอยู่บริเวณ อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งปัจจุบันยังคงหลงเหลือร่องรอยทางโบราณคดีที่สะท้อนความรุ่งเรืองในอดีตไว้อย่างน่าทึ่ง
ประวัติความเป็นมาของเวียงภูคำ
ตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์ เวียงภูคำ เชื่อกันว่าเคยเป็นเมืองหลวงในสมัยที่พระเจ้าลาวเม็ง (พระญามังราย) ยังไม่ได้สร้างเมืองเชียงใหม่ โดยเมืองนี้ถูกใช้เป็นฐานที่มั่นในช่วงก่อนการก่อตั้ง อาณาจักรล้านนา อย่างเป็นทางการ ร่องรอยของกำแพงเมือง คูเมือง และซากวัดเก่าแก่หลายแห่ง ยังคงปรากฏอยู่จนถึงปัจจุบัน
เวียงภูคำ กับพระญามังราย
พระญามังรายทรงเล็งเห็นศักยภาพของพื้นที่บริเวณนี้ในการปกครองและเป็นศูนย์กลางของการค้า ก่อนที่จะย้ายไปสถาปนาเมืองเชียงราย และในเวลาต่อมาเมืองเชียงใหม่ จึงถือว่าเวียงภูคำมีความสำคัญอย่างยิ่งในเชิงยุทธศาสตร์และการเมืองในยุคนั้น
จุดเด่นและคุณค่าทางโบราณคดี
-
กำแพงดินโบราณ ที่ยังคงมีโครงสร้างชัดเจน
-
วัดร้างเก่าแก่ ที่สะท้อนศิลปกรรมล้านนาในยุคต้น
-
คูเมืองรอบเวียง ที่แสดงถึงการวางผังเมืองในอดีตอย่างมีระบบ
จากการสำรวจของกรมศิลปากร พบว่าพื้นที่เวียงภูคำยังคงมีศักยภาพในการพัฒนาเป็นแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ และแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมได้อย่างยั่งยืน
ดูข้อมูลเพิ่มเติมจาก กรมศิลปากร ได้ที่:
https://www.finearts.go.th
เวียงภูคำในปัจจุบัน
แม้ว่า เวียงภูคำ จะไม่ได้เป็นเมืองหลวงอีกต่อไป แต่ชาวบ้านในพื้นที่ยังคงรักษาขนบธรรมเนียม และวัฒนธรรมล้านนาไว้อย่างแข็งแรง ปัจจุบันมีการจัดกิจกรรม “ฮีตสิบสอง คองสิบสี่” รวมถึงงานบุญและงานประเพณีต่างๆ ที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน
แหล่งท่องเที่ยวใกล้เคียงที่ควรแวะ
-
วัดพระเจ้าฝางหลวง
-
บ่อน้ำพุร้อนฝาง
-
ดอยอ่างขาง
สถานที่เหล่านี้สามารถรวมอยู่ในเส้นทางการท่องเที่ยววัฒนธรรมและธรรมชาติ ที่ผสมผสานระหว่างการเรียนรู้กับการพักผ่อนได้อย่างลงตัว
สรุป
เวียงภูคำ ไม่ได้เป็นเพียงชื่อเมืองโบราณ แต่คือ สัญลักษณ์แห่งรากเหง้าของล้านนา ที่ยังคงเปล่งประกายผ่านประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรมของชาวเหนือในปัจจุบัน การอนุรักษ์และเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับเวียงภูคำ คือการร่วมกันสืบสานมรดกทางวัฒนธรรมให้คนรุ่นหลังได้ภาคภูมิใจ
หากคุณคือคนหนึ่งที่หลงใหลในประวัติศาสตร์ล้านนา เวียงภูคำ คือจุดหมายที่ไม่ควรพลาดในการเดินทาง